Kwiat Roku
ul. Zimowa 8
05-500 Nowa Iwiczna
Kwiat kozibród łąkowy. Kwiat Tragopogon pratensis
Kozibród łąkowy – informacje
Kozibród łąkowy to gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych, szeroko rozpowszechniony w Europie oraz części Azji. W Polsce jest rośliną pospolitą, występującą na niemal całym obszarze kraju. Jest to roślina dwuletnia, która osiąga wysokość od 30 do 80 cm, a w sprzyjających warunkach nawet do 100 cm.
Charakterystyczna dla kozibrodu łąkowego jest jego prosta, wzniesiona łodyga, która może być pojedyncza lub słabo rozgałęziona. Liście są równowąskie, często łukowato zgięte i całobrzegie, rozmieszczone skrętolegle na łodydze. Roślina zawiera mleczny sok, który wydziela się po uszkodzeniu tkanek.
Kwiaty kozibrodu łąkowego mają jasnożółty kolor i zebrane są w koszyczki o średnicy od 3 do 6,5 cm, które osadzone są pojedynczo na długich szypułkach. Roślina kwitnie od maja do sierpnia, choć w sprzyjających warunkach może kwitnąć aż do września. Po przekwitnięciu tworzy wrzecionowate niełupki z charakterystycznym puchem kielichowym, przypominające dmuchawce.
Kozibród łąkowy – występowanie
Kozibród łąkowy występuje na terenach otwartych, preferując łąki, miedze, przydroża oraz tereny ruderalne. Spotykany jest na glebach o średnim i wysokim poziomie azotu, co sprawia, że często pojawia się w miejscach użytkowanych rolniczo.
W Polsce kozibród łąkowy jest rośliną pospolitą na większości terytorium, jednak jego rozmieszczenie może być mniej gęste w niektórych regionach. Spotykany jest zarówno na nizinach, jak i w niższych partiach gór. Najlepiej rozwija się na glebach gliniasto-piaszczystych i gliniastych, bogatych w próchnicę.
Podobne gatunki
W Polsce występują również inne gatunki kozibrodu, które mogą być mylone z kozibrodem łąkowym. Należą do nich:
- Kozibród wielki – osiąga większe rozmiary, a jego koszyczki kwiatowe są wyraźnie większe.
- Kozibród wschodni – różni się budową owoców oraz preferencjami siedliskowymi.
- Kozibród porolistny – rzadziej spotykany w Polsce, charakteryzujący się delikatniejszym pokrojem.
Ciekawostki o kozibrodzie łąkowym
- Kozibród łąkowy często otwiera swoje kwiaty rano, a zamyka je już w południe, dlatego nazywany jest czasem „zegarową rośliną”.
- Jest rośliną chętnie zjadana przez bydło, ale jego nasiona mogą przypadkowo zanieczyszczać plony.
- Jego puch kielichowy pozwala nasionom przenosić się na duże odległości dzięki wiatrowi.
Zastosowanie kozibrodu łąkowego
Kozibród łąkowy od wieków był wykorzystywany w medycynie ludowej. Wierzono, że jego korzenie mają właściwości wykrztuśne i mogą pomagać w chorobach dróg oddechowych. Młode pędy były spożywane jako warzywo, przypominające w smaku szparagi.
Obecnie kozibród łąkowy pełni funkcję rośliny pastewnej, dostarczając pożywienia dla zwierząt hodowlanych. Jego obecność w ekosystemie jest również istotna dla owadów zapylających, takich jak pszczoły i motyle.
Podsumowanie
Kozibród łąkowy to pospolita roślina, która odgrywa ważną rolę w ekosystemie łąkowym. Jest łatwo rozpoznawalna dzięki żółtym kwiatom i charakterystycznemu puchem kielichowemu, który ułatwia rozsiewanie nasion. Mimo że często jest traktowany jako chwast, jego wartość jako rośliny pastewnej oraz elementu krajobrazu naturalnego jest nieoceniona.
Źródła tekstów i zdjęć:
- Collins Wild Flower Guide. Autor: David Streeter. Wyd.: HarperCollins Publishers
- Atlas of Wild Flowers of Britain and Northern Europe. Autor: Alastair H. Fitter. Wyd.: HarperCollins Distribution Services
- Encyclopedia of Plants and Flowers. Autor: Christopher Brickell. Wyd.: DK Publishing
- Atlas of Seeds and Fruits of Central and East-European Flora. The Carpathian Mountains Region. Autorzy: Vít Bojnanský, Agáta Farga ová. Wyd.: Springer-Verlag New York Inc.
- Cassell's wild flowers of Britain & Northern Europe. Autor: Christopher Grey-Wilson. Wyd.: Cassell.
- Flowers of Europe: A Field Guide. Autor: Oleg Polunin. Wyd. Oxford University Press
- Ropoznaję polne kwiaty. Młodzi przyrodnicy. Autor. Zarawska Patrycja. Wyd.: Wilga
- Atlas roślin. Autor: Halarewicz Aleksandra. Wyd.: SBM Renata Gmitrzak
- Atlas dzikich kwiatów. Autorzy: Małgorzata Mederska Paweł Mederski. Wyd.: Wydawnictwo SBM
- Rośliny łąkowe. Flora Polski. Autor: Zbigniew Nawara. Wyd.: Multico