Kwiat przelot pospolity. Kwiat Anthyllis vulneraria

Informacje o przelocie pospolitym

Przelot pospolity, znany również jako przelot uprawny, to wieloletnia roślina należąca do rodziny bobowatych. Charakteryzuje się wznoszącą się łodygą, która czasami, zwłaszcza u nasady, przybiera formę leżącą. Pędy przelotu pospolitego osiągają wysokość od 10 do 60 cm i zazwyczaj są rozgałęzione tylko u nasady. Liście odziomkowe mogą być niepodzielone, o owalnie wydłużonym kształcie, lub złożone, składające się z 1-4 par listków bocznych oraz znacznie większego, wydłużonego listka szczytowego. Listki te są podłużnie jajowate, całobrzegie i zaostrzone. Liście łodygowe są złożone z 3-7 par listków bocznych, a u ich nasady czasami występują małe przylistki. Kwiatostan przelotu pospolitego to wielokwiatowa główka otoczona dłoniasto wrębnymi podsadkami. Kwiaty mają motylkową budowę z dużym, rozdętym i owłosionym kielichem, którego włoski mogą osiągać do 11 mm długości i są skośnie odstające. Korona kwiatu jest żółta lub złocisto-żółta i może mieć do 2 cm długości. Owocem jest drobny, jednonasienny strąk o prawie kulistym kształcie, zawierający wydłużone, jajowate nasiona, które są dwubarwne: połowa nasienia jest zielona, a reszta jasnożółta. Korzeń przelotu pospolitego jest wrzecionowaty, silny i może sięgać do 1 metra w głąb ziemi.

Przelot pospolity – występowanie

Przelot pospolity jest szeroko rozpowszechniony w Europie, Azji Mniejszej oraz Afryce Północnej. W Polsce jest dość pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich. Preferuje suche łąki, pastwiska oraz murawy, gdzie rośnie na glebach o różnej żyzności. Kwitnie od maja do sierpnia, a jego żółte kwiaty są łatwo rozpoznawalne na tle zieleni łąk i pastwisk. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych przelot pospolity jest gatunkiem charakterystycznym dla zespołu Anthyllido-Trifolietum montani.

Inne kwiaty podobne do przelotu pospolitego

Wśród roślin o podobnym wyglądzie do przelotu pospolitego można wymienić niektóre gatunki z rodziny bobowatych, które również posiadają żółte, motylkowe kwiaty i złożone liście. Przykładem może być komonica zwyczajna (Lotus corniculatus), która również występuje na suchych łąkach i pastwiskach oraz ma żółte kwiaty zebrane w baldachy. Innym podobnym gatunkiem jest koniczyna złocistożółta (Trifolium aureum), charakteryzująca się żółtymi kwiatami zebranymi w główki oraz złożonymi liśćmi. Choć te rośliny mają pewne cechy wspólne z przelotem pospolitym, różnią się od niego szczegółami budowy kwiatów i liści, a także preferencjami siedliskowymi.

Przelot pospolity – ciekawostki

Przelot pospolity jest rośliną żywicielską dla larw niektórych gatunków motyli, takich jak modraszek dorylas i modraszek malczyk. Obecność przelotu pospolitego na łąkach i pastwiskach może więc przyczyniać się do zachowania bioróżnorodności tych ekosystemów. Roślina ta jest również ceniona za swoje właściwości lecznicze. Kwiaty przelotu pospolitego były dawniej używane jako lek ściągający i przeczyszczający. Napar z kwiatów stosowano u dzieci w celu pobudzenia przemiany materii oraz przeciwwymiotnie. Świeże ziele wykorzystywano do okładów i zmywań jako środek gojący rany. Obecnie surowiec ten jest rzadko stosowany samodzielnie, częściej wchodzi w skład mieszanek ziołowych i preparatów.

Zastosowanie przelotu pospolitego

Przelot pospolity jest wartościową rośliną pastewną i łąkową. W sianie zawiera około 12% białka i 3% tłuszczu, co czyni go cennym składnikiem pasz dla zwierząt gospodarskich. Ze względu na swoje właściwości odżywcze, przelot pospolity jest chętnie zjadany przez bydło i inne zwierzęta pasące się na łąkach. Ponadto, dzięki zdolności do wiązania azotu atmosferycznego w symbiozie z bakteriami brodawkowymi, przyczynia się do poprawy żyzności gleb, na których rośnie. W przeszłości był również wykorzystywany w medycynie ludowej ze względu na swoje właściwości lecznicze, jednak obecnie jego zastosowanie w tej dziedzinie jest ograniczone.